Zeytinyağı nasıl yapılır sorusu, zeytinyağının türünü de temsil eden bir sorudur. Dolayısıyla hangi çeşit zeytinyağının hangi özelliklere sahip olduğunu bilmek için de zeytinyağı nasıl yapılır sorusuna verilen yanıtlara bakmak gerekir. Günümüzde zeytinyağının yapım teknikleri gelenekselden moderne evrimleşmiştir. Öyle ki bazı zeytintağı çeşitleri de endüstriyel üretim sonucunda ortaya çıkmıştır.
Biz de bu yazımızda zeytinyağı nasıl yapılır ve zeytinyağının yapım teknikleri nelerdir bir de yakından bakmak istedik. Asırlardır sofralarımızda yer alan bu altın yağın yapım tekniklerini ve geleneksel moderne geçişi gelin birlikte öğrenelim.
Zeytinyağı nasıl yapılır sorusuna hem geleneksel yöntemler üzerinden hem de günümüz teknolojisi aracılığı ile yanıt vereceğiz. Zeytinyağı nasıl elde edilir merak ediyorsanız bu konuyla ilgili birkaç aşamayı bilmeniz yeterli olacaktır. Zeytinyağı üretimi için geliştirilen birden fazla teknik vardır. Fakat ilk önce en temel anlamıyla zeytinyağı nasıl yapılır ve hangi aşamalardan geçirilir tek tek göz atalım:
Zeytinyağı nasıl yapılır sorusuna bir de yapım teknikleri bakımından yanıt vermek gerekiyor. Bu teknikler yağın hangi sınıfta yer alacağını da ortaya koyuyor. Öyle ki günümüzde de zeytinyağı çeşitlerinden bahsederken yapım tekniklerinin isimlerini kullanmamız gerekiyor. Zeytinyağı nasıl yapılır ve hangi teknikler kullanılarak zeytinyağı elde edilebilir gelin daha yakından göz atalım:
Zeytinyağı nasıl yapılır sorusuna verilen geleneksel yanıtların başında hiç şüphesiz ki taş baskı yöntemi yer alıyor. Taş baskı yöntemi, ilk dönemlerde elde edilen zeytinyağının da yapıldığı teknik olarak biliniyor. Günümüzde de pek çok bölgede bu yöntemle organik yapısı bozulmayan zeytinyağı üretimi yapılıyor.
Taş baskıda özel ve büyük bir taş değirmen kullanılıyor. Bu değirmene alınan zeytinler, ezilerek hamur haline getiriliyor. Oldukça meşakatli olan bu işlem, zeytinin posasından ayrılarak yağının çıkarılması ile sonuçlanıyor. Taş baskı zeytinyağı rengi ve tadı bakımından diğer tekniklere oranla daha baskın özellikler taşıyor.
Söz konusu zeytinyağı yapım teknikleri olduğunda soğuk sıkım yağın yerinin ayrı olduğunu bilmeniz gerekmektedir. Soğuk sıkım zeytinyağı, lezzet ve kalite bakımından diğer çeşitlerden daha farklıdır. Soğuk sıkımda önemli olan zeytin sıkılırken kullanılan suyun sıcaklığıdır. Bu suyun sıcaklığının 27 dereceyi geçmemesi önemlidir. Bu sayede zeytinyağının lezzeti ve besin değerleri korunur olacaktır.
Soğuk sıkım zeytinyağı, diğer yöntemlere göre besin değeri bakımından her zaman liderdir. Üstelik koku, renk ve lezzet gibi sınıflandırmalarda da her daim soğuk sıkım zeytinyağı galip gelir.
Zeytinyağı nasıl yapılır sorusuna sızma yöntemiyle de yanıt verebiliriz. Sızma zeytinyağı, boğazda hafif acı tat bırakan bir tür olup yoğun kokusuyla da özel bir yere sahiptir. Sızma zeytinyağının asit oranı maksimum %0.8 olmalıdır. Bu teknik, kimyasal işlemden geçmeden uygulanan zeytinyağı üretim tekniklerinden biridir.
Zeytinyağı nasıl yapılır sorusuna en çok tüketilen riviera üzerinden de yanıtlar verebiliriz. Riviera zeytinyağı, çeşitli endüstriyel teknikler kullanılarak üretilen bir zeytinyağı çeşididir. Özellikle de yoğun tat sevmeyen kişiler rivierayı daha lezzetli bulacaktır. Asit oranı en fazla %1.5 olan riviera, çoğu zaman kimyasal teknikler kullanılarak elde edilir. Bu tekniklerle besin değeri sıfıra inen yağa naturel sızma eklemesi yapılır.
Adından da anlaşılacağı üzere erken hasat zeytinyağının hasat dönemi kilit rol üstlenmektedir. Zeytin hasadı, her bölgeye göre farklılık gösterebilir. Buna göre de henüz olgunlaşma döneminde olmadan yapılan toplama işlemi erken hasat adıyla bilinmektedir. Yeşil zeytinin toplanması ve işlenmesi ile elde edilen yağ da erken hasat zeytinyağı olarak isimlendirilir. Bu tür zeytinyağlarının yapım tekniğindeki tek fark hasat dönemidir. Geri kalan zeytinin işlenme aşamaları genellikle sızma ya da riviera ile aynıdır.